Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rumex cristatus & Prunus brigantina

fotò
fotò
Paciènci(-à-cresto)

Rumex cristatus

Polygonaceae

Noms en français : Patience à crêtes, Rumex à crêtes.

Descripcioun :
Aquesto paciènci es uno grando erbo di làrgi fueio en cor à la baso emé d'enflourejado longo e denso. Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se recounèis bonodi si valvo tant larjo que longo (5 à 8 x 5 à 8 mm) e qu'an uno pichoto cresto.

Usanço :
Li fueio de la paciènci-à-cresto soun acampado e manjado dins soun pais d'óurigino (Grèço, Sicilo, Turquìo...). Jouino, li fueio podon èstre manjado cruso, mai pu vièio, soun proun amaro e li fau faire bouli (poussible emé de la). Ramentan que faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali.

Port : Grando erbo
Taio : 0,6 à 1,2(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Ermas - Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino mediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Rumex cristatus DC., 1813

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Rumex cristatus & Prunus brigantina

C
C
RRR
C
RR
ges
ges
ges

Coumpara Paciènci(-à-cresto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò